Podział
organizmu państwowego na mniejsze jednostki terytorialne nie jest osiągnięciem
czasów nowożytnych czy też najnowszych. Znany był bowiem już w Polsce wczesnopiastowskiej.
Ówczesny aparat władzy doceniał znaczenie zwartego zarządu krajem, w związku
z tym widział konieczność wydzielenia mniejszych struktur terytorialnych. Państwo
polskie, w początkach swego istnienia, przyjęło dwustopniowy podział terytorialny:
na prowincje (stopień wyższy) i okręgi grodowe, zwane kasztelaniami (stopień
niższy). Z ośmiu prowincji, z których w XII wieku składała się Polska,
Lubelszczyzna - czyli obszar międzyrzecza Wisły i Bugu - wchodziła w skład prowincji
sandomierskiej. Jako region peryferyjny nie stanowiła samodzielnej jednostki
administracyjnej.Począwszy od epoki rozbicia dzielnicowego kasztelanie zaczęto dzielić na mniejsze części, co w rezultacie spowodowało, że liczba ich znacznie się powiększyła. W połowie XIII w. było w Polsce blisko 100 kasztelani, wśród nich kasztelania lubelska.
Stan taki trwał nieprzerwanie do II połowy XV wieku, a dokładniej do roku 1474, kiedy to król Kazimierz Jagiellończyk powołał do życia nowe województwo lubelskie. Było ono co prawda niezależne od Sandomierza, ale podporządkowane zostało prowincji Małopolskiej. Pod względem obszaru nie pokrywało się z dzisiejszym województwem.
Obejmowało tylko jego zachodnią część. Wschodnia zaś połowa, czyli ziemia chełmska i bialska, stanowiły nadal odrębne jednostki administracyjne. Województwo lubelskie dzieliło się wówczas na mniejsze jednostki administracyjne - powiaty. Powiat lubelski położony w centrum, powiat urzędowski na południu i ziemia łukowska na północy województwa. O ile granice ziemi lubelskiej (powiatu lubelskiego) wyznaczały w większości warunki naturalne tworzone przez sieć rzeczną (Wisły, Wieprza, Tyśmienicy, Piwoni i Bukowej) oraz duże kompleksy leśne (puszcza solska i parczewska), o tyle granice między sąsiadującymi powiatami lubelskim a urzędowskim były wyznaczone sztucznie.
Główna linia rozdzielająca powiat lubelski od urzędowskiego przebiegała w następujący sposób: zaczynając od Wisły w okolicach Piotrawina pozostawiała na obszarze powiatu urzędowskiego parafie: Rybitwy, Boby, Urzędów, Popkowice, Kraśnik, Batorz, zaś po stronie lubelskiej parafie: Piotrawin, Kluczkowice, Chodel, Ratoszyn, Wilkołaz, Kiełczewice, Bychawa i Targowisko. Z powyższego rozgraniczenia wynika, że Chodel znajdował się wówczas (po roku 1531) w granicach powiatu lubelskiego. Do roku 1531 sytuacja przedstawiała się inaczej. Jedynie dwie miejscowości parafii, Godów i Komaszyce, podlegały administracji powiatu urzędowskiego.
Do
połowy XVIII w. obszar międzyrzecza Wisły i Bugu nie przechodził radykalniejszych
reform w podziale administracyjnym. Zmiany nastąpiły w wyniku I rozbioru Polski
(1772 r.), podczas którego Lubelszczyzna utraciła na rzecz zaboru austriackiego
tereny południowe, z ważniejszymi miastami ( Zamość, Biłgoraj, Tomaszów). Tereny
wchodzące w skład parafii chodelskiej podlegały powiatowi urzędowskiemu. Drugi
rozbiór Polski, którego dokonały Rosja i Prusy, nie wprowadził żadnych zmian
terytorialnych w województwie, ponieważ Austria w tym układzie rozbiorowym nie
brała udziału. Dopiero po podpisaniu trzeciego porozumienia, o podziale ziem
Rzeczpospolitej w roku 1795, cały obszar województwa lubelskiego znalazł się
pod rządami dynastii Habsburgów. Dla zagarniętych terenów cesarz Franciszek
II polecił wprowadzić urzędową nazwę - Galicja Zachodnia (w odróżnieniu
od ziem zajętych po I rozbiorze nazwanych Galicją Wschodnią) oraz oddzielną
administrację.Galicja Zachodnia podzielona została w lipcu 1796 r. na dwanaście nowych jednostek terytorialnych, nieznanych dotąd w Polsce, zwanych cyrkułami. Tereny dzisiejszej Lubelszczyzny wchodziły w skład sześciu cyrkułów (lubelskiego, józefowskiego, chełmskiego, bialskiego, łukowskiego oraz siedleckiego). Chodel podlegał pod cyrkuł józefowski, który obejmował obszar dawnego powiatu urzędowskiego oraz nadwiślańskie tereny ziemi lubelskiej.
Podział ten posiadał liczne wady. W związku z tym władze austriackie dokonały w 1803 roku jego korekty. Połączono ziemie I i III zaboru, a także zmniejszono liczbę cyrkułów o połowę. I tak na przykład cyrkuł lubelski zespolony został z cyrkułem józefowskim. Chodel podlegał od tego momentu cyrkuł lubelski. Wszystkie omówione posunięcia austriackiego aparatu urzędniczego miały na celu łatwiejsze i efektowniejsze zarządzanie nabytkami rozbiorowymi. Miały też ułatwić mieszkańcom tych ziem kontakt z władzą.
Habsburskie panowanie nad terenami Lubelszczyzny trwało 37 lat i skończyło się z chwilą zajęcia ziem przez wojska księcia Józefa Poniatowskiego w 1809 roku. Fakt obalenia władzy austriackiej nad ziemiami polskimi, nabrał mocy prawnej z chwilą podpisania na zamku w Schönbrunn (pod Wiedniem) traktatu pokojowego. Przewidywał on przyłączenie, do utworzonego przez Napoleona Bonapartego w 1807 r. Księstwa Warszawskiego, terenów Galicji Zachodniej i Wschodniej. Podział administracyjno-terytorialny ustanowiony przez Radę Stanu wprowadzał na obszarze Księstwa obok departamentów, mniejsze jednostki terytorialne - powiaty.
Ziemie Lubelszczyzny wchodziły w skład dwu departamentów, lubelskiego i siedleckiego. W departamencie lubelskim było dziesięć powiatów. Chodel należał do powiatu i departamentu lubelskiego.
Następna gruntowna reforma administracyjno-terytorialna, składająca się z trzech etapów, miała miejsce w czasach Królestwa Polskiego. Nowy podział przewidywał powrót do województw. Ponadto znosił dotychczasowe powiaty, tworząc w ich miejsce o wiele większe terytorialnie - obwody. Wskrzeszone województwo lubelskie obejmowało ziemie byłego departamentu lubelskiego. Tworzyło je cztery obwody (lubelski, krasnostawski, hrubieszowski i zamojski), te z kolei dzieliły się na powiaty. Chodel, zgodnie z reformą, wchodził w skład obwodu lubelskiego. Jednak pod względem przynależności powiatowej, miejscowości należące do jego parafii należały do różnych powiatów: kazimierskiego, lubelskiego i nowo-aleksandryjskiego (puławskiego).
Kolejne
zmiany nastąpiły po upadku powstania listopadowego. Nie dotyczyły one wszakże
zmian granic istniejących jednostek lecz wprowadzenia nowego nazewnictwa. Na
mocy ukazu carskiego z 7 marca 1837 roku dotychczasowe województwa przemianowane
zostały na gubernie. Następnie w roku 1842 obwody zamieniono na powiaty, a powiaty
z kolei na okręgi. W związku z tymi "kosmetycznymi" zmianami, Chodel należał
już nie do powiatu lubelskiego w województwie lubelskim, lecz guberni do lubelskiej.Po klęsce powstania styczniowego, w roku 1867 Komitet Urządzający wprowadził nową jednostkę administracyjno-terytorialną, a mianowicie gminę. Zakończono w ten sposób okres intensywnych prac nad strukturą terytorialną w zaborze rosyjskim.
Posunięcia władzy rosyjskiej na polu modernizacji struktur administracyjnych miały wyraźnie określony cel polityczny. Było nim przyspieszenie procesu unifikacji i rusyfikacji Królestwa Polskiego, jako kara za kolejne zrywy narodowowyzwoleńcze. Restrykcyjne posunięcia zaborcy rosyjskiego odczuł dotkliwie Chodel i jego mieszkańcy - utracił już na zawsze prawa miejskie.
Ofensywa państw centralnych (Niemcy, Austro-Węgry) w 1915 roku zakończyła się wyparciem Rosjan z terenów Kongresówki. Austriacy na okupowanych terenach Lubelszczyzny anulowali dotychczasowe podziały administracyjne. Zostawiono, co prawda gubernie, ale powrócono do zniesionych wcześniej powiatów. Ponownie Chodel powrócił do powiatu i guberni lubelskiej.